Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach
©Kancelaria Sejmu
s. 1/255
Dz. U. 2013 poz. 21
U S TAWA
z dnia 14 grudnia 2012 r.
o odpadach1), 2)
Opracowano na
podstawie: t.j.
Dz. U. z 2022 r.
poz. 699.
DZIAŁ I
Przepisy ogólne
Rozdział 1
Zakres ustawy
Art. 1. Ustawa określa środki służące ochronie środowiska, życia i zdrowia ludzi
przez zapobieganie powstawaniu odpadów i zmniejszenie ich ilości oraz negatywnego
1)
Niniejsza ustawa dokonuje w zakresie swojej regulacji wdrożenia następujących dyrektyw:
1) dyrektywy Rady 78/176/EWG z dnia 20 lutego 1978 r. w sprawie odpadów pochodzących
z przemysłu ditlenku tytanu (Dz. Urz. WE L 54 z 25.02.1978, str. 19, z późn. zm.; Dz. Urz. UE
Polskie wydanie specjalne, rozdz. 15, t. 1, str. 71);
2) dyrektywy Rady 86/278/EWG z dnia 12 czerwca 1986 r. w sprawie ochrony środowiska,
w szczególności gleby, w przypadku wykorzystywania osadów ściekowych w rolnictwie
(Dz. Urz. WE L 181 z 04.07.1986, str. 6, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne,
rozdz. 15, t. 1, str. 265);
3) dyrektywy Rady 91/271/EWG z dnia 21 maja 1991 r. dotyczącej oczyszczania ścieków komunalnych
(Dz. Urz. WE L 135 z 30.05.1991, str. 40, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne,
rozdz. 15, t. 2, str. 26);
4) dyrektywy 94/62/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 1994 r. w sprawie
opakowań i odpadów opakowaniowych (Dz. Urz. WE L 365 z 31.12.1994, str. 10, z późn. zm.;
Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 13, str. 349);
5) dyrektywy Rady 96/59/WE z dnia 16 września 1996 r. w sprawie unieszkodliwiania
polichlorowanych bifenyli i polichlorowanych trifenyli (PCB/PCT) (Dz. Urz. WE L 243
z 24.09.1996, str. 31; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 15, t. 3, str. 75);
6) dyrektywy Rady 1999/31/WE z dnia 26 kwietnia 1999 r. w sprawie składowania odpadów
(Dz. Urz. WE L 182 z 16.07.1999, str. 1, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne,
rozdz. 15, t. 4, str. 228);
7) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/53/WE z dnia 18 września 2000 r. w sprawie
pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz. Urz. WE L 269 z 21.10.2000, str. 34, z późn. zm.;
Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 15, t. 5, str. 224);
8) dyrektywy 2000/76/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 grudnia 2000 r. w sprawie
spalania odpadów (Dz. Urz. WE L 332 z 28.12.2000, str. 91, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie
wydanie specjalne, rozdz. 15, t. 5, str. 353);
9) (uchylony)
10) dyrektywy 2006/21/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie
gospodarowania odpadami pochodzącymi z przemysłu wydobywczego oraz zmieniającej dyrektywę
2004/35/WE (Dz. Urz. UE L 102 z 11.04.2006, str. 15, z późn. zm.);
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 2/255
wpływu wytwarzania odpadów i gospodarowania nimi, a także przez zmniejszenie
całkowitego wpływu użytkowania zasobów oraz poprawę efektywności takiego
użytkowania, w celu przejścia na gospodarkę o obiegu zamkniętym.
Art. 2. Przepisów ustawy nie stosuje się do:
1) gazów i pyłów wprowadzanych do atmosfery;
2) gruntu w pierwotnym położeniu (w miejscu), w tym niewydobytej
zanieczyszczonej gleby, i budynków trwale związanych z gruntem;
3) niezanieczyszczonej gleby i innych materiałów występujących w stanie
naturalnym, wydobytych w trakcie robót budowlanych, pod warunkiem, że
materiał ten zostanie wykorzystany do celów budowlanych w stanie naturalnym
na terenie, na którym został wydobyty;
4) odpadów promieniotwórczych;
5) wycofanych z użytku materiałów wybuchowych;
6) biomasy w postaci:
a) odchodów podlegających przepisom rozporządzenia Parlamentu
Europejskiego i Rady (WE) nr 1069/2009 z dnia 21 października 2009 r.
określającego przepisy sanitarne dotyczące produktów ubocznych
pochodzenia zwierzęcego, nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi,
i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1774/2002 (rozporządzenie
11) dyrektywy 2006/66/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 września 2006 r. w sprawie
baterii i akumulatorów oraz zużytych baterii i akumulatorów oraz uchylającej dyrektywę
91/157/EWG (Dz. Urz. UE L 266 z 26.09.2006, str. 1, z późn. zm.);
12) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie
odpadów oraz uchylającej niektóre dyrektywy (Dz. Urz. UE L 312 z 22.11.2008, str. 3);
13) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/75/UE z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie
emisji przemysłowych (zintegrowane zapobieganie zanieczyszczeniom i ich kontrola) (Dz. Urz.
UE L 334 z 17.12.2010, str. 17);
14) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/19/UE z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie
zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (WEEE) (Dz. Urz. UE L 197 z 24.07.2012,
str. 38, z późn. zm.).
Niniejsza ustawa służy stosowaniu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE)
nr 1257/2013 z dnia 20 listopada 2013 r. w sprawie recyklingu statków oraz zmieniającego
rozporządzenie (WE) nr 1013/2006 i dyrektywę 2009/16/WE (Dz. Urz. UE L 330 z 10.12.2013,
str. 1).
2)
Niniejsza ustawa została notyfikowana Komisji Europejskiej dnia 26 kwietnia 2012 r. pod numerem
2012/0263/PL, zgodnie z art. 16 dyrektywy 94/62/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia
20 grudnia 1994 r. w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych (Dz. Urz. WE L 365
z 31.12.1994, str. 10, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 13, str. 349),
oraz § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu
funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. poz. 2039 oraz
z 2004 r. poz. 597), wdrażającego postanowienia dyrektywy 98/34/WE z dnia 22 czerwca 1998 r.
ustanawiającej procedurę udzielania informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych oraz
zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (Dz. Urz. WE L 204 z 21.07.1998, str. 37,
z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 20, str. 337).
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 3/255
o produktach ubocznych pochodzenia zwierzęcego) (Dz. Urz. UE L 300
z 14.11.2009, str. 1, z późn. zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem (WE)
nr 1069/2009”,
b) słomy,
c) innych,
pochodzących z produkcji rolniczej lub leśnej
niebędących
niebezpiecznymi,
naturalnych
substancji
– wykorzystywanej w rolnictwie, leśnictwie lub do produkcji energii z takiej
biomasy za pomocą procesów lub metod, które nie są szkodliwe dla środowiska
ani nie stanowią zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi;
7) osadów przemieszczanych w obrębie wód powierzchniowych w celu związanym
z gospodarowaniem wodami lub drogami wodnymi, zarządzaniem wodami lub
urządzeniami wodnymi lub ochroną przed powodzią bądź ograniczaniem
skutków powodzi i susz, rekultywacją, refulacją, pozyskiwaniem lub
uzdatnianiem terenu, jeżeli osady te nie są niebezpieczne;
8) ścieków;
9) produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego, w tym produktów
przetworzonych, objętych rozporządzeniem (WE) nr 1069/2009, z wyjątkiem
tych, które są odpadami przewidzianymi do składowania na składowisku
odpadów albo do przekształcania termicznego lub do wykorzystania w zakładzie
produkującym biogaz lub w kompostowni, zgodnie z tym rozporządzeniem;
10) zwłok zwierząt, które poniosły śmierć w inny sposób niż przez ubój, w tym
zwierząt uśmierconych w celu wyeliminowania chorób epizootycznych, i które
są unieszkodliwiane zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1069/2009;
11) mas ziemnych lub skalnych przemieszczanych w związku z wydobywaniem
kopalin ze złóż, jeżeli koncesja na wydobywanie kopalin ze złóż lub plan ruchu
zakładu górniczego zatwierdzony decyzją, o których mowa w ustawie z dnia
9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2021 r. poz. 1420 i
2269), lub miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla terenu
górniczego określają warunki i sposób ich zagospodarowania;
12) dwutlenku węgla przeznaczonego do podziemnego składowania w celu
przeprowadzenia projektu demonstracyjnego wychwytu i składowania
dwutlenku węgla w rozumieniu art. 1 ust. 3 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. –
Prawo geologiczne i górnicze;
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 4/255
13) substancji, które są przeznaczone do użycia jako materiały paszowe
w rozumieniu art. 3 ust. 2 lit. g rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady
(WE) nr 767/2009 z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie wprowadzania na rynek
i stosowania pasz, zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1831/2003 Parlamentu
Europejskiego i Rady i uchylającego dyrektywę Rady 79/373/EWG, dyrektywę
Komisji 80/511/EWG, dyrektywy Rady 82/471/EWG, 83/228/EWG,
93/74/EWG, 93/113/WE i 96/25/WE oraz decyzję Komisji 2004/217/WE
(Dz. Urz. UE L 229 z 01.09.2009, str. 1, z późn. zm.3)) i w których skład nie
wchodzą produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego w rozumieniu
art. 3 pkt 1 rozporządzenia (WE) nr 1069/2009 oraz które nie zawierają tych
produktów.
Rozdział 2
Objaśnienia określeń ustawowych
Art. 3. 1. Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) bioodpadach – rozumie się przez to ulegające biodegradacji odpady z ogrodów
i parków, odpady żywności i kuchenne z gospodarstw domowych, gastronomii,
w tym restauracji, stołówek oraz zakładów zbiorowego żywienia, biur, hurtowni
i jednostek handlu detalicznego, a także podobne odpady z zakładów
produkujących lub wprowadzających do obrotu żywność;
2) gospodarowaniu odpadami – rozumie się przez to zbieranie, transport lub
przetwarzanie odpadów, w tym sortowanie, wraz z nadzorem nad wymienionymi
działaniami, a także późniejsze postępowanie z miejscami unieszkodliwiania
odpadów oraz działania wykonywane w charakterze sprzedawcy odpadów lub
pośrednika w obrocie odpadami;
3) gospodarce odpadami – rozumie się przez to wytwarzanie odpadów
i gospodarowanie odpadami;
4) komunalnych osadach ściekowych – rozumie się przez to pochodzący
z oczyszczalni ścieków osad z komór fermentacyjnych oraz innych instalacji
służących do oczyszczania ścieków komunalnych oraz innych ścieków
o składzie zbliżonym do składu ścieków komunalnych;
3)
Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. Urz. UE L 163 z 30.06.2010, str. 30,
Dz. Urz. UE L 277 z 21.10.2010, str. 4, Dz. Urz. UE L 328 z 12.12.2017, str. 3 oraz Dz. Urz.
UE L 310 z 06.12.2018, str. 22.
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 5/255
5) magazynowaniu odpadów – rozumie się przez to czasowe przechowywanie
odpadów obejmujące:
a) wstępne magazynowanie odpadów przez ich wytwórcę,
b) tymczasowe magazynowanie odpadów przez prowadzącego zbieranie
odpadów,
c) magazynowanie odpadów przez prowadzącego przetwarzanie odpadów;
6) odpadach – rozumie się przez to każdą substancję lub przedmiot, których
posiadacz pozbywa się, zamierza się pozbyć lub do których pozbycia się jest
obowiązany;
6a) odpadach budowlanych i rozbiórkowych – rozumie się przez to odpady powstałe
podczas robót budowlanych;
7) odpadach komunalnych – rozumie się przez to odpady powstające
w gospodarstwach domowych oraz odpady pochodzące od innych wytwórców
odpadów, które ze względu na swój charakter i skład są podobne do odpadów
z gospodarstw domowych, w szczególności niesegregowane (zmieszane) odpady
komunalne i odpady selektywnie zebrane:
a) z gospodarstw domowych, w tym papier i tektura, szkło, metale, tworzywa
sztuczne, bioodpady, drewno, tekstylia, opakowania, zużyty sprzęt
elektryczny i elektroniczny, zużyte baterie i akumulatory oraz odpady
wielkogabarytowe, w tym materace i meble, oraz
b) ze źródeł innych niż gospodarstwa domowe, jeżeli odpady te są podobne
pod względem charakteru i składu do odpadów z gospodarstw domowych
– przy czym odpady komunalne nie obejmują odpadów z produkcji, rolnictwa,
leśnictwa, rybołówstwa, zbiorników bezodpływowych, sieci kanalizacyjnej oraz
z oczyszczalni ścieków, w tym osadów ściekowych, pojazdów wycofanych
z eksploatacji oraz odpadów budowlanych i rozbiórkowych; niesegregowane
(zmieszane) odpady komunalne pozostają niesegregowanymi (zmieszanymi)
odpadami komunalnymi, nawet jeżeli zostały poddane przetwarzaniu odpadów,
ale przetwarzanie to nie zmieniło w sposób znaczący ich właściwości;
8) odpadach medycznych – rozumie się przez to odpady powstające w związku
z udzielaniem świadczeń zdrowotnych oraz prowadzeniem badań i doświadczeń
naukowych w zakresie medycyny;
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 6/255
9) odpadach obojętnych – rozumie się przez to odpady, które nie ulegają istotnym
przemianom fizycznym, chemicznym lub biologicznym; są nierozpuszczalne,
nie wchodzą w reakcje fizyczne ani chemiczne, nie powodują zanieczyszczenia
środowiska lub zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzi, nie ulegają biodegradacji
i nie wpływają niekorzystnie na materię, z którą się kontaktują; ogólna zawartość
zanieczyszczeń w tych odpadach oraz zdolność do ich wymywania, a także
negatywne oddziaływanie na środowisko odcieku są nieznaczne,
a w szczególności nie stanowią zagrożenia dla jakości wód powierzchniowych,
wód podziemnych, gleby i ziemi;
10) odpadach ulegających biodegradacji – rozumie się przez to odpady, które ulegają
rozkładowi tlenowemu lub beztlenowemu przy udziale mikroorganizmów;
11) odpadach weterynaryjnych – rozumie się przez to odpady powstające w związku
z badaniem, leczeniem zwierząt lub świadczeniem usług weterynaryjnych, a także
w związku z prowadzeniem badań naukowych i doświadczeń na zwierzętach;
12) (uchylony)
13) odpadach z wypadków – rozumie się przez to odpady powstające podczas
prowadzenia akcji ratowniczej lub gaśniczej, z wyłączeniem:
a) odpadów powstałych w wyniku poważnej awarii lub poważnej awarii
przemysłowej, w rozumieniu art. 3 pkt 23 i 24 ustawy z dnia 27 kwietnia
2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2021 r. poz. 1973, 2127 i
2269),
b) odpadów powstałych w wyniku szkody w środowisku, o której mowa
w art. 6 pkt 11 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom
w środowisku i ich naprawie (Dz. U. z 2020 r. poz. 2187);
13a) odpadach żywności – rozumie się przez to żywność w rozumieniu
art. 2 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia
28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa
żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności
oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz.
WE L 31 z 01.02.2002, str. 1, z późn. zm.4)), która stała się odpadami;
4)
Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. Urz. UE L 245 z 29.09.2003, str. 4,
Dz. Urz. UE L 100 z 08.04.2006, str. 3, Dz. Urz. UE L 179 z 07.07.2007, str. 59, Dz. Urz. UE L 60
z 05.03.2008, str. 17, Dz. Urz. UE L 188 z 18.07.2009, str. 14, Dz. Urz. UE L 189 z 27.06.2014,
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 7/255
14) odzysku – rozumie się przez to jakikolwiek proces, którego głównym wynikiem
jest to, aby odpady służyły użytecznemu zastosowaniu przez zastąpienie innych
materiałów, które w przeciwnym przypadku zostałyby użyte do spełnienia danej
funkcji, lub w wyniku którego odpady są przygotowywane do spełnienia takiej
funkcji w danym zakładzie lub ogólnie w gospodarce;
15) odzysku energii – rozumie się przez to termiczne przekształcanie odpadów
w celu odzyskania energii;
15a) odzysku materiałów – rozumie się przez to każdy odzysk inny niż odzysk energii
i ponowne przetwarzanie na materiały, które mogą zostać wykorzystane jako
paliwa lub inne środki wytwarzania energii; odzysk materiałów obejmuje w
szczególności przygotowanie do ponownego użycia, recykling i prace ziemne;
16) olejach odpadowych – rozumie się przez to wszelkie mineralne lub syntetyczne
oleje smarowe lub przemysłowe, które przestały się nadawać do użytku, do
jakiego były pierwotnie przeznaczone, w szczególności zużyte oleje z silników
spalinowych i oleje przekładniowe, oleje smarowe, oleje turbinowe oraz oleje
hydrauliczne;
17) PCB – rozumie się przez to polichlorowane bifenyle, polichlorowane trifenyle,
monometylotetrachlorodifenylometan,
monometylodichlorodifenylometan,
monometylodibromodifenylometan oraz mieszaniny zawierające jakąkolwiek
z tych substancji w ilości powyżej 0,005% wagowo łącznie;
18) ponownym użyciu – rozumie się przez to działanie polegające na
wykorzystywaniu produktów lub części produktów niebędących odpadami
ponownie do tego samego celu, do którego były przeznaczone;
19) posiadaczu odpadów – rozumie się przez to wytwórcę odpadów lub osobę
fizyczną, osobę prawną oraz jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości
prawnej będące w posiadaniu odpadów; domniemywa się, że władający
powierzchnią ziemi jest posiadaczem odpadów znajdujących się na
nieruchomości;
20) pośredniku w obrocie odpadami – rozumie się przez to każdego, kto organizuje
przetwarzanie odpadów w imieniu innych podmiotów, w tym również podmiot,
który nie obejmuje odpadów fizycznie w posiadanie;
str. 1, Dz. Urz. UE L 327 z 12.11.2014, str. 9, Dz. Urz. UE L 37 z 13.02.2015, str. 24, Dz. Urz.
UE L 35 z 10.02.2017, str. 10, Dz. Urz. UE L 198 z 25.07.2019, str. 241 oraz Dz. Urz. UE L 231
z 06.09.2019, str. 1.
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 8/255
20a) prowadzącym zakład recyklingu statków – rozumie się przez to prowadzącego
zakład recyklingu statków w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 8 rozporządzenia
Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1257/2013 z dnia 20 listopada 2013 r.
w sprawie recyklingu statków oraz zmieniającego rozporządzenie (WE)
nr 1013/2006 i dyrektywę 2009/16/WE (Dz. Urz. UE L 330 z 10.12.2013, str. 1),
zwanego dalej „rozporządzeniem 1257/2013”;
20b) pracach ziemnych – rozumie się przez to każdy odzysk, w ramach którego
odpady inne niż niebezpieczne są wykorzystywane do przywracania wartości
użytkowych lub przyrodniczych wyrobiskom i zapadliskom lub do celów
inżynieryjnych na potrzeby kształtowania krajobrazu; odpady wykorzystywane
do prac ziemnych zastępują materiały niebędące odpadami, nadają się do wyżej
wymienionych celów i ograniczają się do masy bezwzględnie koniecznej do
osiągnięcia tych celów;
21) przetwarzaniu – rozumie się przez to procesy odzysku lub unieszkodliwiania,
w tym przygotowanie poprzedzające odzysk lub unieszkodliwianie;
22) przygotowaniu do ponownego użycia – rozumie się przez to odzysk polegający
na sprawdzeniu, czyszczeniu lub naprawie, w ramach którego produkty lub
części produktów, które wcześniej stały się odpadami, są przygotowywane do
tego, aby mogły być ponownie wykorzystywane bez jakichkolwiek innych
czynności wstępnego przetwarzania;
23) recyklingu – rozumie się przez to odzysk, w ramach którego odpady są ponownie
przetwarzane na produkty, materiały lub substancje wykorzystywane
w pierwotnym celu lub innych celach; obejmuje to ponowne przetwarzanie
materiału organicznego (recykling organiczny), ale nie obejmuje odzysku energii
i ponownego przetwarzania na materiały, które mają być wykorzystane jako
paliwa lub do prac ziemnych;
23a) recyklingu statków – rozumie się przez to recykling statków w rozumieniu
art. 3 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia 1257/2013;
24) selektywnym zbieraniu – rozumie się przez to zbieranie, w ramach którego dany
strumień odpadów, w celu ułatwienia specyficznego przetwarzania, obejmuje
jedynie odpady charakteryzujące się takimi samymi właściwościami i takimi
samymi cechami;
25) składowisku odpadów – rozumie się przez to obiekt budowlany przeznaczony do
składowania odpadów;
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 9/255
26) spalarni odpadów – rozumie się przez to zakład lub jego część przeznaczone do
termicznego przekształcania odpadów z odzyskiem lub bez odzysku
wytwarzanej energii cieplnej, obejmujące instalacje i urządzenia służące do
prowadzenia procesu termicznego przekształcania odpadów wraz
z oczyszczaniem gazów odlotowych i wprowadzaniem ich do powietrza,
kontrolą, sterowaniem i monitorowaniem procesów oraz instalacjami
związanymi z przyjmowaniem, wstępnym przetwarzaniem i magazynowaniem
odpadów dostarczonych do termicznego przekształcania oraz instalacjami
związanymi z magazynowaniem i przetwarzaniem substancji otrzymanych
w wyniku spalania i oczyszczania gazów odlotowych; jeżeli współspalanie
odpadów odbywa się w taki sposób, że głównym celem tej instalacji nie jest
wytwarzanie energii ani wytwarzanie produktów materialnych, tylko termiczne
przekształcenie odpadów, wówczas instalacja ta uważana jest za spalarnię
odpadów;
27) sprzedawcy odpadów – rozumie się przez to podmiot, który nabywa, a następnie
zbywa odpady, we własnym imieniu, w tym również podmiot, który nie
obejmuje odpadów fizycznie w posiadanie;
28) stosowaniu komunalnych osadów ściekowych – rozumie się przez to
rozprowadzanie komunalnych osadów ściekowych na powierzchni ziemi lub
wprowadzanie ich do gleby;
28a) systemie rozszerzonej odpowiedzialności producenta – rozumie się przez to
zestaw środków podjętych w celu zapewnienia, aby wprowadzający produkty,
w tym produkty w opakowaniach, ponosili odpowiedzialność finansową albo
odpowiedzialność finansową i organizacyjną na etapie cyklu życia produktu, gdy
staje się on odpadem;
29) termicznym przekształcaniu odpadów – rozumie się przez to:
a) spalanie odpadów przez ich utlenianie,
b) inne niż wskazane w lit. a procesy termicznego przetwarzania odpadów,
w tym pirolizę, zgazowanie i proces plazmowy, o ile substancje powstające
podczas tych procesów są następnie spalane;
30) unieszkodliwianiu odpadów – rozumie się przez to proces niebędący odzyskiem,
nawet jeżeli wtórnym skutkiem takiego procesu jest odzysk substancji lub
energii;
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 10/255
31) współspalarni odpadów – rozumie się przez to zakład lub jego część, których
głównym przedmiotem działalności jest wytwarzanie energii lub produktów,
w których wraz z paliwami są przekształcane termicznie odpady w celu odzys-
kania zawartej w nich energii lub w celu ich unieszkodliwiania, obejmujące
instalacje i urządzenia służące do prowadzenia procesu termicznego
przekształcania wraz z oczyszczaniem gazów odlotowych i wprowadzaniem ich
do atmosfery, kontrolą, sterowaniem i monitorowaniem procesów, instalacjami
związanymi z przyjmowaniem, wstępnym przetwarzaniem i magazynowaniem
odpadów dostarczonych do termicznego przekształcania oraz instalacjami
związanymi z magazynowaniem i przetwarzaniem substancji otrzymanych
w wyniku spalania i oczyszczania gazów odlotowych;
32) wytwórcy odpadów – rozumie się przez to każdego, którego działalność lub
bytowanie powoduje powstawanie odpadów (pierwotny wytwórca odpadów),
oraz każdego, kto przeprowadza wstępną obróbkę, mieszanie lub inne działania
powodujące zmianę charakteru lub składu tych odpadów; wytwórcą odpadów
powstających w wyniku świadczenia usług w zakresie budowy, rozbiórki,
remontu obiektów, czyszczenia zbiorników lub urządzeń oraz sprzątania,
konserwacji i napraw jest podmiot, który świadczy usługę, chyba że umowa
o świadczenie usługi stanowi inaczej;
33) zapobieganiu powstawaniu odpadów – rozumie się przez to środki zastosowane
w odniesieniu do produktu, materiału lub substancji, zanim staną się one
odpadami, zmniejszające:
a) ilość odpadów, w tym również przez ponowne użycie lub wydłużenie
okresu dalszego używania produktu,
b) negatywne oddziaływanie wytworzonych odpadów na środowisko
i zdrowie ludzi,
c) zawartość substancji niebezpiecznych w materiałach i produktach;
34) zbieraniu odpadów – rozumie się przez to gromadzenie odpadów przed ich
transportem do miejsc przetwarzania, w tym wstępne sortowanie nieprowadzące
do zasadniczej zmiany charakteru i składu odpadów i niepowodujące zmiany
klasyfikacji odpadów oraz tymczasowe magazynowanie odpadów, o którym
mowa w pkt 5 lit. b.
2. Niewyczerpujący wykaz procesów odzysku określa załącznik nr 1 do ustawy.
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 11/255
3. Niewyczerpujący wykaz procesów unieszkodliwiania określa załącznik
nr 2 do ustawy.
3a. Niewyczerpujący wykaz kategorii odpadów niepalnych określa załącznik
nr 2a do ustawy.
3b. Za odpady niepalne mogą zostać uznane także odpady należące do kategorii
innych niż wymienione w załączniku nr 2a do ustawy, jeżeli nie mogą one brać udziału
w procesie spalania (nie są zdolne do palenia się), a przez to nie mogą wpływać na
rozwój pożaru oraz jego moc, w szczególności ze względu na sposób magazynowania
lub składowania tych odpadów, ich skład chemiczny lub postać, niezależnie od
przyjętych kodów odpadów zawartych w przepisach wydanych na podstawie
art. 4 ust. 3.
3c. Uznania odpadów, o których mowa w ust. 3b, za niepalne dokonuje się
indywidualnie w każdym przypadku w odniesieniu do określonego stanu faktycznego.
Przy dokonywaniu uznania odpadów za niepalne można na zasadzie dobrowolności,
o której mowa w art. 8 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej
(Dz. U. z 2021 r. poz. 869 i 2490), wykorzystać opinie rzeczoznawców do spraw
zabezpieczeń przeciwpożarowych lub osób, o których mowa w art. 4 ust. 2a tej
ustawy, a w przypadku braku takiej możliwości – instytutów badawczych lub
ośrodków naukowych specjalizujących się w badaniach w zakresie palności.
4. Odpady niebezpieczne oznaczają odpady wykazujące co najmniej jedną spośród
właściwości niebezpiecznych. Właściwości powodujące, że odpady są odpadami
niebezpiecznymi, oraz warunki uznania odpadów za niebezpieczne, z wyjątkiem
warunków uznania odpadów za posiadające właściwości zakaźne, określają przepisy
rozporządzenia Komisji (UE) nr 1357/2014 z dnia 18 grudnia 2014 r. zastępującego
załącznik III do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE w sprawie
odpadów oraz uchylającej niektóre dyrektywy (Dz. Urz. UE L 365 z 19.12.2014, str. 89,
z późn. zm.5)), zwanego dalej „rozporządzeniem (UE) nr 1357/2014”, oraz
rozporządzenia Rady (UE) 2017/997 z dnia 8 czerwca 2017 r. zmieniającego
załącznik III do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE
w odniesieniu do niebezpiecznej właściwości HP 14 „Ekotoksyczne” (Dz. Urz.
UE L 150 z 14.06.2017, str. 1), zwanego dalej „rozporządzeniem (UE) 2017/997”.
5)
Zmiana wymienionego rozporządzenia została ogłoszona w Dz. Urz. UE L 42 z 18.02.2017, str. 43.
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 12/255
4a. Odpadami innymi niż niebezpieczne są odpady inne niż określone w ust. 4.
5. Minister właściwy do spraw klimatu w porozumieniu z ministrem właściwym
do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, warunki uznania odpadów za
posiadające właściwości zakaźne oraz sposób ustalania tych właściwości, kierując się
wymaganiami ochrony środowiska oraz zagrożeniami dla życia lub zdrowia ludzi.
Rozdział 3
Katalog odpadów i zmiana statusu odpadów niebezpiecznych na odpady inne
niż niebezpieczne
Art. 4. 1. Odpady klasyfikuje się przez ich zaliczenie do odpowiedniej grupy,
podgrupy i rodzaju odpadów, uwzględniając:
1) źródło ich powstawania;
2) właściwości powodujące, że odpady są odpadami niebezpiecznymi, określone
w rozporządzeniu (UE) nr 1357/2014 i w rozporządzeniu (UE) 2017/997, oraz
przepisy wydane na podstawie art. 3 ust. 5;
3) składniki odpadów, dla których przekroczenie wartości granicznych stężeń
substancji niebezpiecznych może powodować, że odpady są odpadami
niebezpiecznymi.
2. Składniki odpadów, o których mowa w ust. 1 pkt 3, określa załącznik nr 4 do
ustawy.
3. Minister właściwy do spraw klimatu określi, w drodze rozporządzenia, katalog
odpadów z podziałem na grupy, podgrupy i rodzaje ze wskazaniem odpadów
niebezpiecznych, kierując się źródłem powstawania odpadów oraz właściwościami
odpadów.
4. (uchylony)
Art. 5. Zakazuje się zmiany klasyfikacji odpadów niebezpiecznych na odpady
inne niż niebezpieczne przez ich rozcieńczanie lub mieszanie ze sobą, lub z innymi
odpadami, substancjami lub materiałami, prowadzące do obniżenia początkowego
stężenia substancji niebezpiecznych do poziomu niższego niż poziom określony dla
odpadów niebezpiecznych.
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 13/255
Art. 6. Odpadami niebezpiecznymi są odpady wskazane w katalogu odpadów,
określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 4 ust. 3, jako odpady
niebezpieczne, z zastrzeżeniem art. 7.
Art. 7. 1. Posiadacz odpadów może dokonać zmiany klasyfikacji odpadów
niebezpiecznych na odpady inne niż niebezpieczne, jeżeli wykaże, że nie posiadają one
właściwości powodujących, że odpady są odpadami niebezpiecznymi, określonych
w rozporządzeniu (UE) nr 1357/2014 i w rozporządzeniu (UE) 2017/997,
a w przypadku odpadów posiadających właściwości zakaźne, również że nie spełniają
one warunków uznania odpadów za posiadające właściwości zakaźne określonych
w przepisach wydanych na podstawie art. 3 ust. 5.
2. (uchylony)
3. (uchylony)
Art. 8. 1. Posiadacz odpadów jest obowiązany do przedłożenia marszałkowi
województwa, właściwemu odpowiednio ze względu na miejsce wytwarzania lub
gospodarowania odpadami, zgłoszenia zmiany klasyfikacji odpadów niebezpiecznych
na odpady inne niż niebezpieczne.
2. Zgłoszenie zmiany klasyfikacji odpadów niebezpiecznych na odpady inne niż
niebezpieczne zawiera:
1) imię i nazwisko lub nazwę posiadacza odpadów oraz adres zamieszkania lub
siedziby;
2) numer identyfikacji podatkowej (NIP);
3) określenie miejsca wytwarzania lub gospodarowania odpadami przewidzianymi
do zmiany klasyfikacji;
4) wskazanie odpadów przewidzianych do zmiany klasyfikacji oraz proponowaną
klasyfikację tych odpadów;
5) opis procesu technologicznego, w którym powstają odpady przewidziane do zmiany
klasyfikacji, oraz jeżeli jest to zasadne, inne okoliczności, które mogły mieć wpływ
na właściwości tych odpadów.
3. Do zgłoszenia zmiany klasyfikacji odpadów niebezpiecznych na odpady inne
niż niebezpieczne dołącza się wyniki badań właściwości odpadów przewidzianych do
zmiany klasyfikacji oraz ocenę tych wyników badań w odniesieniu do badanych
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 14/255
właściwości odpadów, uwzględniając przepisy rozporządzenia (UE) nr 1357/2014
i rozporządzenia (UE) 2017/997 oraz przepisy wydane na podstawie art. 3 ust. 5.
4. Badania właściwości odpadów, o których mowa w ust. 3, wykonują wyłącznie
laboratoria, o których mowa w art. 147a ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo
ochrony środowiska. W celu przeprowadzenia badania laboratoria pobierają próbki
odpadów objętych zgłoszeniem.
5. Marszałek województwa wydaje decyzję zatwierdzającą zmianę klasyfikacji
odpadów niebezpiecznych na odpady inne niż niebezpieczne albo decyzję o wyrażeniu
sprzeciwu.
Art. 9. 1. Marszałek województwa przekazuje ministrowi właściwemu do spraw
klimatu:
1) kopie zgłoszeń zmiany kwalifikacji odpadów niebezpiecznych na odpady inne
niż niebezpieczne wraz z kopiami wyników badań właściwości odpadów –
w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji;
2) zbiorczą informację za dany rok o liczbie zgłoszeń, decyzji zatwierdzających
zmianę klasyfikacji odpadów niebezpiecznych na odpady inne niż niebezpieczne
oraz decyzji o wyrażeniu sprzeciwu – w terminie do dnia 31 marca następnego
roku.
2. Wymóg przekazania dokumentów, o których mowa w ust. 1 pkt 1, nie dotyczy
przypadku, gdy od decyzji marszałka województwa zatwierdzającej zmianę
klasyfikacji odpadów niebezpiecznych na odpady inne niż niebezpieczne albo od
decyzji o wyrażeniu sprzeciwu wniesiono odwołanie, które przekazano ministrowi
właściwemu do spraw klimatu.
3. Minister właściwy do spraw klimatu weryfikuje, zamieszczone w Bazie
danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami, ostateczne decyzje
zatwierdzające zmianę klasyfikacji odpadów niebezpiecznych na odpady inne niż
niebezpieczne oraz ostateczne decyzje o wyrażeniu sprzeciwu.
4. Minister właściwy do spraw klimatu niezwłocznie zawiadamia Komisję
Europejską o wszystkich przypadkach zmiany klasyfikacji odpadów niebezpiecznych
na odpady inne niż niebezpieczne.
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 15/255
Rozdział 4
Uznanie przedmiotu lub substancji za produkt uboczny
Art. 10. Przedmiot lub substancję powstające w wyniku procesu produkcyjnego,
którego podstawowym celem nie jest ich produkcja, uznaje się za produkt uboczny
niebędący odpadem, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki:
1) dalsze wykorzystywanie przedmiotu lub substancji jest pewne;
2) przedmiot lub substancja mogą być wykorzystywane bezpośrednio bez dalszego
przetwarzania, innego niż normalna praktyka przemysłowa;
3) przedmiot lub substancja są produkowane jako integralna część procesu
produkcyjnego;
4) przedmiot lub substancja spełniają wszystkie istotne wymagania, w tym prawne,
w zakresie produktu, ochrony środowiska oraz życia i zdrowia ludzi, dla
określonego wykorzystania danego przedmiotu lub danej substancji
i wykorzystanie takie nie doprowadzi do ogólnych negatywnych oddziaływań na
środowisko, życie lub zdrowie ludzi;
5) przedmiot lub substancja spełniają szczegółowe warunki uznania danego
przedmiotu lub danej substancji za produkt uboczny, jeżeli zostały one określone
w przepisach prawa Unii Europejskiej albo w przepisach wydanych na podstawie
art. 11 ust. 6.
Art. 11. 1. Wytwórca przedmiotu lub substancji, o których mowa w art. 10, jest
obowiązany do przedłożenia marszałkowi województwa właściwemu ze względu na
miejsce ich wytwarzania zgłoszenia uznania przedmiotu lub substancji za produkt
uboczny.
2. Zgłoszenie uznania przedmiotu lub substancji za produkt uboczny zawiera:
1) imię i nazwisko lub nazwę podmiotu oraz adres zamieszkania lub siedziby;
2) numer identyfikacji podatkowej (NIP);
3) określenie miejsca wytwarzania przedmiotu lub substancji przewidzianych do
uznania za produkt uboczny;
4) wskazanie przedmiotu lub substancji przewidzianych do uznania za produkt
uboczny oraz ich masy;
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 16/255
5) opis procesu produkcyjnego, w którym powstaje przedmiot lub substancja,
i procesu, w którym zostaną one wykorzystane;
6) informacje wskazujące na spełnienie warunków, o których mowa w art. 10.
3. Do zgłoszenia uznania przedmiotu lub substancji za produkt uboczny dołącza
się dowody potwierdzające spełnienie warunków, o których mowa w art. 10.
Dowodami mogą być w szczególności umowy potwierdzające wykorzystanie
przedmiotu lub substancji do określonych celów lub potwierdzające właściwości
przedmiotu lub substancji wyniki badań, wykonanych przez laboratoria, o których mowa
w art. 147a ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska.
4. Marszałek województwa, w drodze decyzji wydawanej po zasięgnięciu opinii
wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska właściwego ze względu na miejsce
wytwarzania przedmiotu lub substancji, potwierdza spełnienie warunków uznania za
produkt uboczny albo stwierdza niespełnienie tych warunków.
4a. Decyzję potwierdzającą spełnienie warunków uznania przedmiotu lub
substancji za produkt uboczny wydaje się na czas oznaczony, nie dłuższy niż 10 lat.
4b. Przed wydaniem opinii, o której mowa w ust. 4, wojewódzki inspektor
ochrony środowiska może przeprowadzić kontrolę w zakresie objętym zgłoszeniem,
o którym mowa w ust. 2.
4c. W kontroli, o której mowa w ust. 4b, może uczestniczyć marszałek
województwa, o którym mowa w ust. 1.
4d. W przypadku negatywnej opinii wojewódzkiego inspektora ochrony
środowiska marszałek województwa wydaje decyzję stwierdzającą niespełnienie
warunków uznania za produkt uboczny.
4e. Kontrola, o której mowa w ust. 4b, wstrzymuje bieg terminu do wydania
opinii, o której mowa w ust. 4.
4f. W przypadku dokonywania zmian w procesie produkcyjnym, w którym
powstają przedmiot lub substancja uznane za produkt uboczny, lub w procesie,
w którym są one wykorzystywane, wytwórca przedmiotu lub substancji jest
obowiązany do dokonania nowego zgłoszenia uznania przedmiotu lub substancji za
produkt uboczny. Przepisy ust. 2–4e stosuje się.
5. Przepisów ust. 1–4 nie stosuje się do przedmiotów lub substancji, które
spełniają warunki uznania za produkt uboczny, stanowiących produkty przetworzenia
drewna takich jak kora, strużyny, odziomki pomanipulacyjne, wałki połuszczarskie,
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 17/255
trociny, wióry, zrębki, zrzyny, szczapy i inne pochodzące z przetworzenia tych pro-
duktów, w tym brykiety i pelety, stanowiących mechanicznie przetworzony naturalny
surowiec drzewny niezawierający jakichkolwiek innych substancji.
6. Jeżeli szczegółowe warunki uznania przedmiotu lub substancji za produkt
uboczny, o których mowa w art. 10 pkt 5, nie zostały określone w przepisach prawa Unii
Europejskiej, minister właściwy do spraw klimatu może określić, w drodze
rozporządzenia, odrębnie dla jednej lub kilku spraw, dla niektórych przedmiotów lub
substancji, szczegółowe warunki uznania przedmiotu lub substancji za produkt
uboczny, kierując się względami ochrony środowiska oraz życia lub zdrowia ludzi.
Art. 12. (uchylony)
Art. 13. 1. Zakazuje się łącznego magazynowania produktów ubocznych
i odpadów, a także magazynowania produktów ubocznych w miejscach
przeznaczonych do magazynowania odpadów lub składowania odpadów.
2. Przedmioty lub substancje, które przestały spełniać warunki uznania za
produkt uboczny, o których mowa w art. 10, są odpadami.
Rozdział 5
Utrata statusu odpadów
Art. 14. 1. Określone rodzaje odpadów przestają być odpadami, jeżeli na skutek
poddania ich recyklingowi lub innemu odzyskowi spełniają:
1) łącznie następujące warunki:
a) przedmiot lub substancja mają zostać wykorzystane do konkretnych celów,
b) istnieje rynek takich przedmiotów lub substancji lub popyt na nie,
c) przedmiot lub substancja spełniają wymagania techniczne dla zastosowania
do konkretnych celów oraz wymagania określone w przepisach,
w szczególności dotyczących chemikaliów i produktów mających
zastosowanie do danego przedmiotu lub danej substancji, i w normach
mających zastosowanie do danego produktu,
d) zastosowanie przedmiotu lub substancji nie prowadzi do negatywnych
skutków dla życia, zdrowia ludzi lub środowiska;
2) szczegółowe warunki utraty statusu odpadów, które są określone w przepisach
prawa Unii Europejskiej albo w przepisach wydanych na podstawie ust. 1a,
a jeżeli nie zostały określone w tych przepisach – w zezwoleniu na przetwarzanie
odpadów.
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 18/255
1a. Minister właściwy do spraw klimatu w porozumieniu odpowiednio
z ministrem właściwym do spraw: budownictwa, planowania i zagospodarowania
przestrzennego oraz mieszkalnictwa, energii, gospodarki, gospodarki morskiej,
łączności, informatyzacji, rolnictwa, transportu, żeglugi śródlądowej, wewnętrznych,
zdrowia oraz Ministrem Obrony Narodowej, może określić, w drodze rozporządzenia,
odrębnie dla jednej lub kilku spraw, dla niektórych odpadów, szczegółowe warunki
utraty statusu odpadów, obejmujące w szczególności:
1) odpady wykorzystywane w procesie odzysku;
2) dopuszczalne procesy i techniki przetwarzania tych odpadów;
3) kryteria jakościowe stosowane do materiałów powstałych w procesie odzysku,
które utraciły status odpadów, zgodnie z mającymi zastosowanie normami
dotyczącymi produktów obejmującymi w razie potrzeby dopuszczalne wartości
zanieczyszczeń;
4) wymogi dotyczące systemu gospodarowania, aby wykazać zgodność z warunkami
utraty statusu odpadów, obejmujące – jeżeli to niezbędne – kontrolę jakości
i monitorowanie własnej działalności, a także akredytację;
5) wymogi dotyczące oceny oraz oświadczenia o zgodności z warunkami utraty
statusu odpadów.
1b. Wydając rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1a, minister właściwy do
spraw klimatu uwzględnia możliwy negatywny wpływ przedmiotów lub substancji,
które utraciły status odpadów, na zdrowie lub życie ludzi oraz środowisko.
2. Przedmiot lub substancja, które przestały spełniać warunki utraty statusu
odpadów, o których mowa w ust. 1, są odpadami.
3. Przedmiot lub substancja, które utraciły status odpadów, do czasu gdy są po
raz pierwszy:
1) używane – w przypadku gdy nie zostały wprowadzone do obrotu lub
2) wprowadzane do obrotu
– powinny spełniać warunki utraty statusu odpadów, o których mowa w ust. 1.
Art. 15. Zakazuje się łącznego magazynowania odpadów i przedmiotu lub
substancji, które utraciły status odpadów, a także magazynowania przedmiotu lub
substancji, które utraciły status odpadów w miejscach przeznaczonych do
magazynowania odpadów lub składowania odpadów.
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 19/255
DZIAŁ II
Zasady ogólne gospodarki odpadami
Rozdział 1
Ochrona życia i zdrowia ludzi oraz środowiska
Art. 16. Gospodarkę odpadami należy prowadzić w sposób zapewniający
ochronę życia i zdrowia ludzi oraz środowiska, w szczególności gospodarka odpadami
nie może:
1) powodować zagrożenia dla wody, powietrza, gleby, roślin lub zwierząt;
2) powodować uciążliwości przez hałas lub zapach;
3) wywoływać niekorzystnych skutków dla terenów wiejskich lub miejsc
o szczególnym znaczeniu, w tym kulturowym i przyrodniczym.
Rozdział 2
Hierarchia sposobów postępowania z odpadami
Art. 17. 1. Wprowadza się następującą hierarchię sposobów postępowania
z odpadami:
1) zapobieganie powstawaniu odpadów;
2) przygotowywanie do ponownego użycia;
3) recykling;
4) inne procesy odzysku;
5) unieszkodliwianie.
2. W celu stworzenia zachęt do stosowania hierarchii sposobów postępowania
z odpadami wykorzystuje się instrumenty ekonomiczne i inne środki.
3. Przykładowe instrumenty ekonomiczne i inne środki, które mają zachęcać do
stosowania hierarchii sposobów postępowania z odpadami, są określone w załączniku
nr 4a do ustawy.
Art. 18. 1. Każdy, kto podejmuje działania powodujące lub mogące powodować
powstanie odpadów, powinien takie działania planować, projektować i prowadzić przy
użyciu takich sposobów produkcji lub form usług oraz surowców i materiałów, aby
w pierwszej kolejności zapobiegać powstawaniu odpadów lub ograniczać ilość
odpadów i ich negatywne oddziaływanie na życie i zdrowie ludzi oraz na środowisko,
w tym przy wytwarzaniu produktów, podczas i po zakończeniu ich użycia.
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 20/255
2. Odpady, których powstaniu nie udało się zapobiec, posiadacz odpadów
w pierwszej kolejności jest obowiązany poddać odzyskowi.
3. Odzysk, o którym mowa w ust. 2, polega w pierwszej kolejności na
przygotowaniu odpadów przez ich posiadacza do ponownego użycia lub poddaniu
recyklingowi, a jeżeli nie jest to możliwe z przyczyn technologicznych lub nie jest
uzasadnione z przyczyn ekologicznych lub ekonomicznych – poddaniu innym
procesom odzysku.
3a. Jeżeli jest to niezbędne do zapewnienia odzysku zgodnego z ust. 3 lub
ułatwienia lub udoskonalenia tego odzysku, posiadacz odpadów, z wyjątkiem
wytwórcy odpadów nieprowadzącego ich odzysku, przed odzyskiem lub podczas
odzysku usuwa niebezpieczne substancje, mieszaniny i składniki z odpadów
niebezpiecznych w celu zapewnienia przetworzenia tych odpadów zgodnie z art. 16
i art. 17 ust. 1.
4. Przez recykling rozumie się także recykling organiczny polegający na obróbce
tlenowej, w tym kompostowaniu, lub obróbce beztlenowej odpadów, które ulegają
rozkładowi biologicznemu w kontrolowanych warunkach przy wykorzystaniu
mikroorganizmów, w wyniku której powstaje materia organiczna lub metan;
składowanie na składowisku odpadów nie jest traktowane jako recykling organiczny.
5. Odpady, których poddanie odzyskowi nie było możliwe z przyczyn, o których
mowa w ust. 3, posiadacz odpadów jest obowiązany unieszkodliwiać.
6. Składowane powinny być wyłącznie te odpady, których unieszkodliwienie
w inny sposób było niemożliwe z przyczyn, o których mowa w ust. 3.
7. Unieszkodliwianiu poddaje się te odpady, z których uprzednio
wysegregowano odpady nadające się do odzysku.
Art. 19. 1. Organy administracji publicznej, w zakresie swojej właściwości,
podejmują działania wspierające ponowne użycie i przygotowanie do ponownego
użycia odpadów, w szczególności:
1) zachęcając do tworzenia i wspierając sieci ponownego wykorzystania i napraw;
2) stwarzając zachęty ekonomiczne.
2. Jednostki sektora finansów publicznych stosują kryteria ponownego użycia
lub przygotowania do ponownego użycia odpadów przy udzielaniu zamówień
publicznych, o ile ponowne użycie lub przygotowanie do ponownego użycia odpadów
jest możliwe.
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 21/255
Rozdział 2a
Zapobieganie powstawaniu odpadów
Art. 19a. 1. Zapobieganie powstawaniu odpadów polega co najmniej na:
1) promowaniu i wspieraniu zrównoważonych modeli produkcji i konsumpcji;
2) zachęcaniu do projektowania, wytwarzania i korzystania z produktów, które są
zasobooszczędne, trwałe, nadające się do naprawy, ponownego użycia
i modernizacji oraz do nieskracania sztucznie cyklu życia produktów;
3) zachęcaniu do ponownego używania produktów i tworzenia systemów
promujących ich naprawę i ponowne użycie, w szczególności w odniesieniu do
sprzętu elektrycznego i elektronicznego, tekstyliów, mebli, opakowań oraz
materiałów i produktów budowlanych;
4) wspieraniu dostępności części zamiennych, instrukcji obsługi, informacji
technicznych lub innych narzędzi, sprzętu lub oprogramowania pozwalających
na naprawę i ponowne użycie produktów bez szkody dla ich jakości
i bezpieczeństwa – jeżeli nie prowadzi to do naruszenia prawa własności
intelektualnej;
5) zmniejszeniu powstawania odpadów w procesach związanych z produkcją
przemysłową, wydobywaniem kopalin ze złóż i z wytwórczością oraz budową
i rozbiórką, przy uwzględnieniu najlepszych dostępnych technik;
6) zmniejszeniu wytwarzania odpadów żywności w produkcji podstawowej,
przetwórstwie i wytwarzaniu, w sprzedaży detalicznej i innej dystrybucji
żywności, w usługach gastronomicznych oraz w gospodarstwach domowych;
7) zachęcaniu do dokonywania darowizn produktów spożywczych i do innych form
redystrybucji żywności, przy zachowaniu pierwszeństwa przeznaczania dla ludzi
przed wykorzystaniem jako paszy dla zwierząt czy przetwarzania na produkty
niespożywcze;
8) promowaniu zmniejszania zawartości substancji niebezpiecznych w materiałach
i produktach;
9) zmniejszaniu powstawania odpadów, w szczególności tych, które nie nadają się
do przygotowania do ponownego użycia lub do recyklingu;
10) identyfikowaniu produktów będących głównymi źródłami zaśmiecania,
w szczególności środowiska lądowego i morskiego, oraz podejmowaniu działań
w celu zapobiegania powstawaniu odpadów pochodzących z tych produktów
i zmniejszaniu ich ilości;
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 22/255
11) dążeniu do przeciwdziałania powstawaniu oraz przedostawaniu się odpadów do
środowiska morskiego;
12) opracowaniu i wspieraniu kampanii informacyjnych podnoszących poziom
świadomości na temat zapobiegania powstawaniu odpadów i zaśmiecania.
2. Przykłady środków służących zapobieganiu powstawaniu odpadów są
określone w załączniku nr 5 do ustawy.
Rozdział 3
Zasada bliskości
Art. 20. 1. Odpady, z uwzględnieniem hierarchii sposobów postępowania
z odpadami, w pierwszej kolejności poddaje się przetwarzaniu w miejscu ich
powstania.
2. Odpady, które nie mogą być przetworzone w miejscu ich powstania,
przekazuje się, uwzględniając hierarchię sposobów postępowania z odpadami oraz
najlepszą dostępną technikę, o której mowa w art. 207 ustawy z dnia 27 kwietnia
2001 r. – Prawo ochrony środowiska, lub technologię, o której mowa w art. 143 tej
ustawy, do najbliżej położonych miejsc, w których mogą być przetworzone.
3. Zakazuje się:
1) stosowania komunalnych osadów ściekowych,
2) unieszkodliwiania zakaźnych odpadów medycznych i zakaźnych odpadów
weterynaryjnych
– poza obszarem województwa, na którym zostały wytworzone.
4. Zakazuje się przywozu na obszar województwa odpadów, o których mowa
w ust. 3, wytworzonych poza obszarem tego województwa, do celów, o których mowa
w ust. 3.
5. Komunalne osady ściekowe mogą być stosowane na obszarze województwa
innego niż to, na którym zostały wytworzone, jeżeli odległość od miejsca wytwarzania
odpadów do miejsca stosowania położonego na obszarze innego województwa jest
mniejsza niż odległość do miejsca stosowania położonego na obszarze tego samego
województwa.
6. W przypadku unieszkodliwiania zakaźnych odpadów medycznych
i zakaźnych odpadów weterynaryjnych, przepis ust. 5 stosuje się odpowiednio.
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 23/255
Dopuszcza się unieszkodliwienie zakaźnych odpadów medycznych i zakaźnych
odpadów weterynaryjnych na obszarze województwa innego niż to, na którym zostały
wytworzone, w najbliżej położonej instalacji, w przypadku braku instalacji do
unieszkodliwiania tych odpadów na obszarze danego województwa lub gdy istniejące
instalacje nie mają wolnych mocy przerobowych.
7. (uchylony)
8. (uchylony)
9. (uchylony)
10. (uchylony)
11. (uchylony)
Rozdział 4
Postępowanie z odpadami niebezpiecznymi
Art. 21. 1. Zakazuje się mieszania odpadów niebezpiecznych różnych rodzajów,
mieszania odpadów niebezpiecznych z odpadami innymi niż niebezpieczne, a także
mieszania odpadów niebezpiecznych z substancjami, materiałami lub przedmiotami,
w tym rozcieńczania substancji niebezpiecznych.
2. Dopuszcza się mieszanie odpadów niebezpiecznych różnych rodzajów,
mieszanie odpadów niebezpiecznych z odpadami innymi niż niebezpieczne, a także
mieszanie odpadów niebezpiecznych z substancjami, materiałami lub przedmiotami,
jeżeli ich zmieszanie służy poprawie bezpieczeństwa procesów przetwarzania
odpadów powstałych po zmieszaniu i jeżeli w wyniku prowadzenia tych procesów nie
nastąpi wzrost zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi lub środowiska.
3. W przypadku gdy odpady niebezpieczne uległy zmieszaniu niezgodnie z
przepisami ust. 1 lub 2 z innymi odpadami, substancjami, materiałami lub
przedmiotami, rozdziela się je, jeżeli zostaną spełnione łącznie następujące warunki:
1) w procesie przetwarzania odpadów powstałych po rozdzieleniu nastąpi
ograniczenie zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi lub środowiska;
2) jest to technicznie możliwe i ekonomicznie uzasadnione.
4. W przypadku gdy proces rozdzielenia odpadów niebezpiecznych zmieszanych
z innymi odpadami, substancjami, materiałami lub przedmiotami nie spełnia
warunków określonych w ust. 3, przetworzenie zmieszanych odpadów następuje
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 24/255
w instalacjach lub urządzeniach określonych w zezwoleniu na przetwarzanie
odpadów.
Rozdział 5
Koszty gospodarowania odpadami
Art. 22. 1. Koszty gospodarowania odpadami, w tym koszty związane
z niezbędną infrastrukturą i jej eksploatacją, są ponoszone przez pierwotnego
wytwórcę odpadów lub przez obecnego lub poprzedniego posiadacza odpadów.
2. W przypadkach określonych w przepisach odrębnych koszty gospodarowania
odpadami ponosi określony w tych przepisach wprowadzający produkty do obrotu na
terytorium kraju. Do kosztów tych zalicza się koszty:
1) selektywnego zbierania odpadów powstałych z produktów, a następnie ich
transportu i przetwarzania oraz koszty niezbędne do realizacji innych celów
i zadań, o których mowa w przepisach odrębnych, pomniejszone o przychody
z ponownego użycia, ze sprzedaży materiałów pochodzących z przetwarzania
tych odpadów, a w przypadku wprowadzenia systemu kaucyjnego –
z nieodebranej kaucji;
2) informowania posiadaczy odpadów powstałych z produktów o środkach służących
zapobieganiu powstawaniu odpadów, zakładach zajmujących się ponownym
użyciem i przygotowaniem do ponownego użycia, systemach zbierania odpadów
oraz o sposobach zapobiegania zaśmiecaniu;
3) gromadzenia danych dotyczących produktów wprowadzanych do obrotu oraz
zbierania i przetwarzania odpadów powstałych z produktów, a także
sprawozdawczości w tym zakresie.
3. W przypadku zbiorowego wypełniania obowiązków wynikających z systemu
rozszerzonej odpowiedzialności producenta realizowanych przez podmiot
reprezentujący wprowadzających produkty koszty, o których mowa w ust. 2, różnicuje
się w odniesieniu do poszczególnych produktów lub grup podobnych produktów,
z uwzględnieniem ich trwałości, przydatności do naprawy, ponownego użycia
i recyklingu oraz obecności w nich substancji niebezpiecznych.
4. Koszty, o których mowa w ust. 2, są ustalane między podmiotami
uczestniczącymi w systemie rozszerzonej odpowiedzialności producenta, tak aby nie
przekraczały kosztów niezbędnych do świadczenia usług gospodarowania odpadami.
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 25/255
5. Przepisu ust. 2 nie stosuje się do systemów rozszerzonej odpowiedzialności
producenta ustanowionych przepisami ustawy z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu
pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz. U. z 2020 r. poz. 2056), ustawy z dnia
24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach (Dz. U. z 2020 r. poz. 1850 oraz z
2021 r. poz. 2151) oraz ustawy z dnia 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie
elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. z 2020 r. poz. 1893 oraz z 2021 r. poz. 2151).
Art. 22a. W ramach systemu rozszerzonej odpowiedzialności producenta
wprowadzający produkty do obrotu na terytorium kraju, którzy realizują obowiązki
samodzielnie, albo podmioty realizujące w ich imieniu obowiązki:
1) nie ograniczają wykonywania obowiązków do przypadków, w których zbieranie
i przetwarzanie odpadów przynosi największe zyski;
2) zapewniają odpowiednią dostępność systemu zbierania odpadów na obszarze, na
którym wprowadzają produkty do obrotu;
3) posiadają środki finansowe i organizacyjne niezbędne do wykonywania
obowiązków;
4) stosują mechanizmy samokontroli, w szczególności audyty, w zakresie:
a) zarządzania finansami przeznaczonymi na realizację obowiązków,
b) gromadzenia danych i sporządzania sprawozdań dotyczących produktów
wprowadzanych do obrotu,
c) zbierania i przetwarzania odpadów powstałych z produktów;
5) udostępniają publicznie informacje o realizacji celów w zakresie gospodarowania
odpadami, w tym realizacji obowiązków określonych w pkt 1–4, a w przypadku
podmiotów realizujących obowiązki w imieniu wprowadzających produkty do
obrotu na terytorium kraju – podmioty te udostępniają dodatkowo informacje o:
a) strukturze własności i członkostwa tych podmiotów,
b) wkładach finansowych wnoszonych przez wprowadzających produkty do
obrotu na terytorium kraju, w odniesieniu do każdej tony produktu
wprowadzonego do obrotu,
c) procedurze wyboru podmiotów gospodarujących odpadami.
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 26/255
Rozdział 6
Zbieranie i transport odpadów
Art. 23. 1. Odpady są zbierane w sposób selektywny.
2. Zakazuje się zbierania poza miejscem wytwarzania:
1) pozostałości z sortowania odpadów komunalnych, o ile są przeznaczone do
składowania;
2) komunalnych osadów ściekowych;
3) zakaźnych odpadów medycznych;
4) zakaźnych odpadów weterynaryjnych;
5) niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych;
6) bioodpadów stanowiących odpady komunalne.
3. (uchylony)
4. Jeżeli ze względów bezpieczeństwa lub w celu zapewnienia ciągłości odbioru
zakaźnych odpadów medycznych lub zakaźnych odpadów weterynaryjnych, zbieranie
tych odpadów jest konieczne, marszałek województwa właściwy ze względu na miejsce
zbierania odpadów może zezwolić, w drodze decyzji, na ich zbieranie.
5. W przypadku zbierania zakaźnych odpadów medycznych lub zakaźnych
odpadów weterynaryjnych na terenach zamkniętych zezwolenie, o którym mowa
w ust. 4, wydaje regionalny dyrektor ochrony środowiska właściwy ze względu na
miejsce zbierania tych odpadów.
6. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 4 i 5, może być wydane na okres nie
dłuższy niż rok.
7. W przypadku, o którym mowa w ust. 4 i 5, przepisy art. 42 ust. 1
i art. 43 ust. 1 stosuje się odpowiednio.
8. Zakaz zbierania zakaźnych odpadów medycznych i zakaźnych odpadów
weterynaryjnych nie dotyczy zakaźnych odpadów medycznych i zakaźnych odpadów
weterynaryjnych powstałych w wyniku świadczenia usług medycznych lub
weterynaryjnych na wezwanie.
9. Wytwórca zakaźnych odpadów medycznych i zakaźnych odpadów
weterynaryjnych powstałych w wyniku świadczenia usług na wezwanie jest
obowiązany do bezzwłocznego dostarczenia wytworzonych odpadów do
przystosowanych do tego celu pomieszczeń spełniających wymagania w zakresie
magazynowania takich odpadów.
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 27/255
10. Zakazu, o którym mowa w ust. 2, nie stosuje się do zbierania odpadów,
o których mowa w ust. 2 pkt 5 i 6, w stacji przeładunkowej prowadzonej przez:
1) podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości lub
2) prowadzącego instalację komunalną, lub
3) prowadzącego instalację do przetwarzania bioodpadów.
11. Zakazu, o którym mowa w ust. 2, nie stosuje się do zbierania bioodpadów
stanowiących odpady komunalne przez prowadzącego punkt selektywnego zbierania
odpadów komunalnych.
Art. 24. 1. Transport odpadów odbywa się zgodnie z wymaganiami w zakresie
ochrony środowiska oraz bezpieczeństwa życia i zdrowia ludzi, w szczególności
w sposób uwzględniający właściwości chemiczne i fizyczne odpadów, w tym stan
skupienia, oraz zagrożenia, które mogą powodować odpady, w tym zgodnie
z wymaganiami określonymi w przepisach wydanych na podstawie ust. 7.
2. Transport odpadów niebezpiecznych stanowiących towary niebezpieczne
w rozumieniu art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów
niebezpiecznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 756 oraz z 2022 r. poz. 209) odbywa się
z zachowaniem przepisów o transporcie towarów niebezpiecznych.
3. Zlecający usługę transportu odpadów jest obowiązany wskazać
transportującemu odpady wykonującemu usługę transportu odpadów miejsce
przeznaczenia odpadów oraz posiadacza odpadów, do którego należy dostarczyć
odpady.
4. Transportujący odpady wykonujący usługę transportu odpadów jest
obowiązany dostarczyć odpady do miejsca przeznaczenia odpadów i przekazać je
posiadaczowi odpadów, o którym mowa w ust. 3.
4a. W przypadku transportu odpadów bez wymaganych dokumentów, w których
wskazany jest posiadacz odpadów przekazujący odpad oraz posiadacz odpadów, do
którego należy dostarczyć odpady, posiadaczem tych odpadów jest transportujący te
odpady.
5. Transportujący odpady wykonujący usługę transportu odpadów umieszcza
indywidualny numer rejestrowy, o którym mowa w art. 54 ust. 1, na dokumentach
związanych z tą usługą.
6. Środki transportu odpadów są oznakowane w sposób zgodny z przepisami
wydanymi na podstawie ust. 7.
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 28/255
7. Minister właściwy do spraw klimatu w porozumieniu z ministrem właściwym
do spraw transportu oraz ministrem właściwym do spraw żeglugi śródlądowej określi,
w drodze rozporządzenia, szczegółowe wymagania dla transportu odpadów, w tym dla
środków transportu i sposobu transportowania, oraz oznakowanie środków transportu,
biorąc pod uwagę właściwości odpadów i ich wpływ na środowisko oraz
bezpieczeństwo życia i zdrowia ludzi.
Art. 24a. 1. Jeżeli w trakcie kontroli transportu odpadów ujawniono:
1) naruszenie szczegółowych wymagań dla transportu odpadów,
2) przemieszczanie odpadów do nieuprawnionego odbiorcy,
3) naruszenie przepisów o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów
– pojazd wraz z odpadami może zostać zatrzymany przez Krajową Administrację
Skarbową, Straż Graniczną, Policję, Inspekcję Transportu Drogowego oraz organy
Inspekcji Ochrony Środowiska.
2. Zatrzymany pojazd wraz z odpadami jest kierowany do najbliższego
dostępnego miejsca wyznaczonego w wojewódzkim planie gospodarki odpadami
spełniającego warunki magazynowania odpadów. Plan ten w części dotyczącej
wyznaczenia miejsc spełniających warunki magazynowania odpadów podlega
zaopiniowaniu przez właściwych starostów, na terenie działania których mają zostać
wyznaczone te miejsca. Starosta wyraża opinię w terminie nie dłuższym niż miesiąc od
dnia otrzymania planu. Nieudzielenie opinii w tym terminie uznaje się za opinię
pozytywną.
2a. Skierowanie, o którym mowa w ust. 2, polega na:
1) nadzorowaniu przejazdu tego pojazdu przez funkcjonariuszy lub inspektorów
podmiotów, o których mowa w ust. 1, albo
2) usunięciu pojazdu przez jego przewiezienie lub holowanie.
2b. Dyspozycję przewiezienia lub holowania pojazdu wydaje się podmiotowi,
któremu starosta właściwy ze względu na miejsce kontroli powierzył zadanie
usuwania pojazdów w trybie art. 130a ust. 5f ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. –
Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2021 r. poz. 450, z późn. zm.6)), a jeżeli jest to
niemożliwe, dyspozycję wydaje się innemu przedsiębiorcy prowadzącemu działalność
gospodarczą obejmującą usuwanie pojazdów.
6)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2021 r. poz. 463, 694,
720, 1641, 1997, 2165, 2269 i 2328.
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 29/255
2c. Jeżeli w związku z ujawnieniem przypadków, o których mowa w ust. 1,
niezbędne jest przeprowadzenie czynności, o których mowa w art. 217, art. 228 oraz
art. 308 § 1 i 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego
(Dz. U. z 2021 r. poz. 534, 1023 i 2447), skierowanie, o którym mowa w ust. 2, jest
realizowane po wykonaniu tych czynności.
3. Miejsca, o których mowa w ust. 2, wyznacza się uwzględniając jedno miejsce
magazynowania odpadów na 1 mln mieszkańców w województwie, nie więcej jednak
niż trzy miejsca w województwie.
4. Starosta w terminie 6 miesięcy od uchwalenia wojewódzkiego planu gospodarki
odpadami utworzy miejsce, o którym mowa w ust. 2.
5. Pojazd wraz z odpadami umieszcza się w miejscu wyznaczonym zgodnie
z ust. 2 do czasu usunięcia naruszeń szczegółowych wymagań dla transportu odpadów
lub ustalenia podmiotu odpowiedzialnego za zagospodarowanie tych odpadów.
6. Za usunięcie, strzeżenie i przechowywanie pojazdu w miejscu, o którym
mowa w ust. 2, pobiera się opłaty.
7. Do uiszczenia opłat jest obowiązany podmiot wykonujący transport odpadów.
8. Starosta właściwy ze względu na miejsce, o którym mowa w ust. 2, ustala,
w drodze postanowienia, wysokość opłat za usunięcie, strzeżenie i przechowywanie
pojazdu w tym miejscu, uwzględniając wydatki z tym związane zgodnie ze średnią ceną
rynkową usług w zakresie usuwania, strzeżenia i przechowywania pojazdów na
obszarze jego działania; w postanowieniu starosta ustala termin i sposób wniesienia
opłat.
9. Na postanowienie, o którym mowa w ust. 8, służy zażalenie.
10. W przypadku konieczności ustalenia podmiotu odpowiedzialnego za
gospodarowanie odpadami zwrot pojazdu z miejsca, o którym mowa w ust. 2,
następuje po przedstawieniu podmiotowi, o którym mowa w ust. 1, ostatecznej decyzji,
o której mowa w art. 24b ust. 3, albo rozstrzygnięcia wydanego na podstawie
przepisów o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów.
11. Jeżeli ustały przyczyny uzasadniające przechowywanie pojazdu w miejscu,
o którym mowa w ust. 2, starosta właściwy ze względu na miejsce, na które został
skierowany zatrzymany pojazd wraz z odpadami, zawiadamia uprawnionego
o możliwości odebrania pojazdu. W przypadku nieodebrania pojazdu w terminie
60 dni od dnia otrzymania zawiadomienia stosuje się odpowiednio przepisy działu II
rozdziału 6 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 30/255
w administracji (Dz. U. z 2022 r. poz. 479), dotyczące egzekucji należności pieniężnych
z ruchomości. Zawiadomienie zawiera pouczenie o skutkach nieodebrania pojazdu
w terminie.
12. Od dnia następującego po upływie terminu wniesienia opłat, o których mowa
w ust. 6, nalicza się odsetki ustawowe. Opłaty wraz z odsetkami podlegają egzekucji
w trybie i na zasadach określonych w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r.
o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
13. Egzekucji, o której mowa w ust. 12, nie wszczyna się, a wszczętą umarza,
jeżeli od dnia doręczenia prawomocnego postanowienia, o którym mowa w ust. 8,
upłynęło 5 lat.
14. W zakresie nieuregulowanym w ustawie do wydania dyspozycji
przewiezienia lub holowania pojazdu stosuje się odpowiednio przepisy wydane na
podstawie art. 130a ust. 11 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu
drogowym dotyczące dyspozycji usunięcia pojazdu.
Art. 24b. 1. W przypadku, o którym mowa w art. 24 ust. 4a, gdy nie ustalono
podmiotu odpowiedzialnego za zagospodarowanie zatrzymanych odpadów, podmiot
wykonujący transport odpadów jest obowiązany do zagospodarowania odpadów na
własny koszt.
2. W przypadku ustalenia posiadacza odpadów, odpowiedzialnego za
zagospodarowanie odpadów jest on obowiązany do zagospodarowania odpadów na
własny koszt.
3. Obowiązek zagospodarowania odpadów nakłada, w drodze decyzji, na
podmiot, o którym mowa w ust. 1 i 2, starosta właściwy ze względu na miejsce, na
które został skierowany zatrzymany transport odpadów.
4. Decyzja, o której mowa w ust. 3, podlega natychmiastowemu wykonaniu.
5. Przepisów ust. 1–4 nie stosuje się do transportu odpadów umieszczonych
w miejscach, o których mowa w art. 24a ust. 2, w wyniku realizacji przepisów
o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów.
Rozdział 7
Magazynowanie odpadów
Art. 25. 1. Magazynowanie odpadów odbywa się zgodnie z wymaganiami
w zakresie ochrony środowiska oraz bezpieczeństwa życia i zdrowia ludzi,
w szczególności w sposób uwzględniający właściwości chemiczne i fizyczne
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 31/255
odpadów, w tym stan skupienia, oraz zagrożenia, które mogą powodować te odpady,
w tym zgodnie z wymaganiami określonymi w przepisach wydanych na podstawie
ust. 7.
2. Magazynowanie odpadów odbywa się na terenie, do którego posiadacz
odpadów ma tytuł prawny.
3. Magazynowanie odpadów jest prowadzone wyłącznie w ramach wytwarzania,
zbierania lub przetwarzania odpadów.
4. Odpady, z wyjątkiem odpadów przeznaczonych do składowania, mogą być
magazynowane, jeżeli konieczność magazynowania wynika z procesów
technologicznych lub organizacyjnych i nie przekracza terminów uzasadnionych
zastosowaniem tych procesów, nie dłużej jednak niż przez 3 lata.
4a. (uchylony)
4b. (uchylony)
5. Odpady przeznaczone do składowania mogą być magazynowane wyłącznie
w celu zebrania odpowiedniej ilości tych odpadów do transportu na składowisko
odpadów, nie dłużej jednak niż przez rok.
6. Okresy magazynowania odpadów, o których mowa w ust. 4 i 5, są liczone
łącznie dla wszystkich kolejnych posiadaczy tych odpadów.
6a. Posiadacz odpadów obowiązany do uzyskania zezwolenia na zbieranie
odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów, pozwolenia na wytwarzanie
odpadów uwzględniającego zbieranie lub przetwarzanie odpadów lub pozwolenia
zintegrowanego uwzględniającego zbieranie lub przetwarzanie odpadów, prowadzący
magazynowanie odpadów, z wyjątkiem wstępnego magazynowania odpadów przez ich
wytwórcę, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 5 lit. a, lub zarządzający składowiskiem
odpadów jest obowiązany do prowadzenia wizyjnego systemu kontroli miejsca
magazynowania lub składowania odpadów, zgodnie z ust. 6b–6f, 6h i 6i oraz
przepisami wydanymi na podstawie ust. 8a.
6b. Zapis obrazu wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub
składowania odpadów przechowuje się przez miesiąc od daty dokonania zapisu.
6c. Posiadacz odpadów obowiązany do uzyskania zezwolenia na zbieranie
odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów, pozwolenia na wytwarzanie
odpadów uwzględniającego zbieranie lub przetwarzanie odpadów lub pozwolenia
zintegrowanego uwzględniającego zbieranie lub przetwarzanie odpadów, prowadzący
magazynowanie odpadów lub zarządzający składowiskiem odpadów udostępnia
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 32/255
utrwalony obraz lub jego kopię na żądanie organu uprawnionego do kontroli
działalności w zakresie gospodarki odpadami, sądu, prokuratury, Policji, Krajowej
Administracji Skarbowej, Straży Granicznej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
lub Centralnego Biura Antykorupcyjnego.
6d. Wizyjny system kontroli miejsca magazynowania lub składowania odpadów
prowadzi się przy użyciu urządzeń technicznych zapewniających przez całą dobę zapis
obrazu i identyfikację osób przebywających w tym miejscu.
6e. Posiadacz odpadów obowiązany do uzyskania zezwolenia na zbieranie
odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów, pozwolenia na wytwarzanie
odpadów uwzględniającego zbieranie lub przetwarzanie odpadów lub pozwolenia
zintegrowanego uwzględniającego zbieranie lub przetwarzanie odpadów, prowadzący
magazynowanie odpadów lub zarządzający składowiskiem odpadów jest obowiązany
do właściwego przechowywania i zabezpieczenia zapisu obrazu wizyjnego systemu
kontroli miejsca magazynowania lub składowania odpadów przed dostępem osób
nieuprawnionych oraz jego utratą, w szczególności wskutek zniszczenia lub
kradzieży.
6f. W przypadku magazynowania lub składowania następujących odpadów
palnych:
1) paliwo alternatywne oraz odpady przeznaczone bezpośrednio do produkcji
takiego paliwa,
2) papier oraz tektura,
3) tekstylia,
4) odpady wielkogabarytowe, z wyłączeniem odpadów metali,
5) tworzywa sztuczne, w tym folia, oraz opony i inne odpady z gumy,
6) drewno i odpady drewnopochodne,
7) odpady pochodzące z przetwarzania odpadów komunalnych, z wyłączeniem
odpadów pochodzących z termicznego przetwarzania odpadów,
8) odpady wielomateriałowe złożone z materiałów, o których mowa w pkt 2, 3, 5
lub 6
– posiadacz odpadów obowiązany do uzyskania zezwolenia na zbieranie odpadów lub
zezwolenia na przetwarzanie odpadów, pozwolenia na wytwarzanie odpadów
uwzględniającego zbieranie lub przetwarzanie odpadów lub pozwolenia zintegro-
wanego uwzględniającego zbieranie lub przetwarzanie odpadów, prowadzący
magazynowanie odpadów lub zarządzający składowiskiem odpadów zapewnia
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 33/255
wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska właściwemu ze względu na
lokalizację miejsca magazynowania lub składowania odpadów dostępność obrazu
z wizyjnego systemu kontroli tego miejsca w czasie rzeczywistym przez system
teleinformatyczny.
6g. Wojewódzki inspektor ochrony środowiska wykorzystuje dostęp do
rejestrowanego obrazu w czasie rzeczywistym w przypadku:
1) prowadzonej kontroli, o której mowa w art. 9 ustawy z dnia 20 lipca 1991 r.
o Inspekcji Ochrony Środowiska (Dz. U. z 2021 r. poz. 1070);
2) powzięcia uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwa przeciwko
środowisku określonego w art. 182, art. 183 lub art. 186 ustawy z dnia 6 czerwca
1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. z 2021 r. poz. 2345 i 2447) albo wykroczenia okreś-
lonego w art. 154 § 2 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń (Dz. U.
z 2021 r. poz. 2008, 2052, 2269 i 2328), albo wykroczeń, o których mowa
w art. 10b ust. 1 pkt 1–15 ustawy z dnia 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony
Środowiska.
6h. Posiadacz odpadów obowiązany do uzyskania zezwolenia na zbieranie
odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów, pozwolenia na wytwarzanie
odpadów uwzględniającego zbieranie lub przetwarzanie odpadów lub pozwolenia
zintegrowanego uwzględniającego zbieranie lub przetwarzanie odpadów, prowadzący
magazynowanie odpadów lub zarządzający składowiskiem odpadów zapewnia
dostępność obrazu w czasie rzeczywistym wojewódzkiemu inspektorowi ochrony
środowiska, o którym mowa w ust. 6f, przez przekazanie informacji umożliwiających
logowanie do wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub składowania
odpadów w sposób zapewniający zachowanie tych informacji w poufności. Informacje
te mogą podlegać weryfikacji przez wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska,
która polega na próbnym zalogowaniu się przez wojewódzkiego inspektora ochrony
środowiska do wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub składowania
odpadów, w terminie ustalonym z podmiotem, którego ta weryfikacja dotyczy.
6i. W przypadku miejsca magazynowania lub składowania odpadów:
1) w jednostkach organizacyjnych podległych albo nadzorowanych przez Ministra
Obrony Narodowej,
2) stanowiącego element obiektów, instalacji, urządzeń i usług ujętych w jednolitym
wykazie obiektów, instalacji, urządzeń i usług wchodzących w skład
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 34/255
infrastruktury krytycznej, o którym mowa w art. 5b ust. 7 pkt 1 ustawy z dnia
26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 261)
– nie stosuje się przepisów ust. 6f–6h.
6j. Przepisów ust. 6a–6i nie stosuje się do odpadów wymienionych w załączniku
nr 2a do ustawy oraz odpadów uznanych za niepalne zgodnie z art. 3 ust. 3c,
niebędących odpadami niebezpiecznymi.
7. Minister właściwy do spraw klimatu może określić, w drodze rozporządzenia,
szczegółowe wymagania dla magazynowania odpadów, obejmującego wstępne
magazynowanie odpadów przez wytwórcę odpadów, tymczasowe magazynowanie
odpadów przez prowadzącego zbieranie odpadów oraz magazynowanie odpadów przez
prowadzącego przetwarzanie odpadów, kierując się właściwościami odpadów,
wymaganiami ochrony środowiska, życia i zdrowia ludzi oraz ograniczeniem
uciążliwości związanych z magazynowaniem odpadów.
8. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 7, minister właściwy do spraw
klimatu może określić czas magazynowania, kierując się rodzajem magazynowania
i właściwościami odpadów.
8a. Minister właściwy do spraw klimatu określi, w drodze rozporządzenia,
wymagania dla prowadzenia wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub
składowania odpadów, minimalne wymagania dla urządzeń technicznych wizyjnego
systemu kontroli oraz wymogi przechowywania i udostępniania zapisanego obrazu,
kierując się koniecznością umożliwienia sprawowania nadzoru nad działalnością
w zakresie gospodarowania odpadami.
Rozdział 8
Usuwanie odpadów
Art. 26. 1. Posiadacz odpadów jest obowiązany do niezwłocznego usunięcia
odpadów z miejsca nieprzeznaczonego do ich składowania lub magazynowania.
2. Z zastrzeżeniem art. 26a, w przypadku nieusunięcia odpadów zgodnie z ust. 1,
wójt, burmistrz lub prezydent miasta, w drodze decyzji wydawanej z urzędu, nakazuje
posiadaczowi odpadów usunięcie odpadów z miejsca nieprzeznaczonego do ich
składowania lub magazynowania, z wyjątkiem przypadku, gdy obowiązek usunięcia
odpadów jest skutkiem wydania decyzji o cofnięciu decyzji związanej z gospodarką
odpadami, stwierdzenia nieważności, uchylenia lub wygaśnięcia decyzji związanej
z gospodarką odpadami.
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 35/255
3. Nakaz usunięcia odpadów, o którym mowa w ust. 2, z terenów zamkniętych
oraz z nieruchomości, którymi gmina włada jako władający powierzchnią ziemi,
a niebędących w posiadaniu innego podmiotu – wydaje właściwy regionalny dyrektor
ochrony środowiska.
3a. Decyzję, o której mowa w ust. 2, wydaje się w stosunku do wszystkich
posiadaczy odpadów odpowiedzialnych za gospodarowanie odpadami, o których
mowa w ust. 1. Za wykonanie obowiązków wskazanych w decyzji posiadacze odpadów
odpowiedzialni są solidarnie.
3b. Jeżeli po wydaniu ostatecznej decyzji, o której mowa w ust. 2, właściwy
organ stwierdzi, że za gospodarowanie odpadami odpowiedzialny jest również inny
posiadacz odpadów, może wydać decyzję o nałożeniu obowiązku wykonania
ostatecznej decyzji, o której mowa w ust. 2, przez tego posiadacza odpadów.
Odpowiedzialność posiadaczy odpadów za wykonanie decyzji jest solidarna.
3c. Właściwy organ może zmienić, bez odszkodowania, sposób wykonania
decyzji, o której mowa w ust. 2, w przypadku gdy wykonanie decyzji w sposób w niej
wskazany okaże się niemożliwe lub może stwarzać zagrożenia dla życia, zdrowia lub
środowiska lub inny sposób wykonania jest bardziej racjonalny ze względu na
wymagania ochrony środowiska lub ze względów ekonomicznych przy zachowaniu
właściwego poziomu ochrony życia, zdrowia ludzi i środowiska.
4. Jeżeli posiadacz odpadów nie posiada tytułu prawnego do nieruchomości,
z której jest obowiązany usunąć odpady, władający powierzchnią ziemi jest
obowiązany umożliwić posiadaczowi odpadów usunięcie odpadów z tej nierucho-
mości, a w przypadku wykonania zastępczego decyzji – organowi egzekucyjnemu.
5. Władającemu powierzchnią ziemi przysługuje od posiadacza odpadów
wynagrodzenie za udostępnienie nieruchomości.
6. W decyzji, o której mowa w ust. 2, określa się w szczególności:
1) termin usunięcia odpadów;
2) rodzaj odpadów;
3) sposób usunięcia odpadów.
Art. 26a. 1. W przypadku gdy ze względu na zagrożenie dla życia lub zdrowia
ludzi lub środowiska konieczne jest niezwłoczne usunięcie odpadów, właściwy organ
podejmuje działania polegające na usunięciu odpadów i gospodarowaniu nimi.
2. Właściwym organem w sprawach, o których mowa w ust. 1, jest:
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 36/255
1) w przypadku terenów zamkniętych oraz nieruchomości, którymi gmina włada
jako władający powierzchnią ziemi – regionalny dyrektor ochrony środowiska;
2) w przypadku gdy obowiązek usunięcia odpadów powstał w związku z wydaniem
decyzji o cofnięciu decyzji związanej z gospodarką odpadami, stwierdzeniem
nieważności, uchyleniem lub wygaśnięciem decyzji związanej z gospodarką
odpadami – organ właściwy do wydania tej decyzji;
3) w pozostałych przypadkach – wójt, burmistrz lub prezydent miasta.
3. W celu wykonania obowiązków, o których mowa w ust. 1, właściwy organ
określa, w drodze decyzji skierowanej do władającego powierzchnią ziemi:
1) zakres i termin udostępnienia przez niego powierzchni ziemi, obiektów lub innych
miejsc, w których znajdują się odpady;
2) zakres i sposób przeprowadzenia działań mających na celu usunięcie odpadów
przez ten organ;
3) termin rozpoczęcia i zakończenia działań, o których mowa w pkt 2.
4. Decyzja, o której mowa w ust. 3, podlega natychmiastowemu wykonaniu.
Przepisów art. 61 § 3 i 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu
przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 329) nie stosuje się.
5. Decyzję, o której mowa w ust. 3, wydaje się po zasięgnięciu opinii w sprawie
spełnienia przesłanek konieczności niezwłocznego usunięcia odpadów:
1) wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska;
2) odpowiednio organu Państwowej Inspekcji Sanitarnej albo organu Wojskowej
Inspekcji Sanitarnej stosownie do ich właściwości miejscowej w odniesieniu do:
a) oceny występowania znaczącego zagrożenia dla zdrowia i życia ludzi
w związku z obecnością tych odpadów,
b) zanieczyszczenia w ujęciach wody przeznaczonej do spożycia w związku
z obecnością tych odpadów;
3) regionalnego dyrektora ochrony środowiska, z wyjątkiem przypadku gdy
decyzję wydaje ten organ;
4) komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej.
6. Właściwy organ żąda od posiadacza odpadów odpowiedzialnego za
gospodarowanie odpadami zwrotu poniesionych przez siebie kosztów działań
polegających na usunięciu odpadów i gospodarowaniu nimi. Posiadacz odpadów jest
obowiązany zwrócić te koszty w terminie 14 dni od dnia doręczenia żądania.
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 37/255
7. Właściwy organ może odstąpić od żądania zwrotu całości lub części kosztów
działań polegających na usunięciu odpadów i gospodarowaniu nimi, jeżeli:
1) wobec posiadacza odpadów nie można wszcząć postępowania egzekucyjnego
lub egzekucja okazała się bezskuteczna;
2) koszt postępowania egzekucyjnego jest wyższy niż kwota możliwa do
odzyskania.
8. Po bezskutecznym upływie terminu, o którym mowa w ust. 6, w stosunku
do posiadacza odpadów, który ustanowił zabezpieczenie roszczeń, o którym mowa
w art. 48a ust. 1, właściwy organ wydaje decyzję o przeznaczeniu środków z tego
zabezpieczenia na pokrycie kosztów, o których mowa w ust. 6, określając w decyzji
wysokość tych kosztów. W przypadku gdy wysokość ustanowionego zabezpieczenia
roszczeń jest niewystarczająca na pokrycie kosztów, o których mowa w ust. 6,
właściwy organ w decyzji nakłada na posiadacza odpadów także obowiązek zwrotu
różnicy między wysokością tych kosztów a wysokością tego zabezpieczenia, określając
wysokość tej różnicy oraz sposób i termin jej uiszczenia.
9. Po bezskutecznym upływie terminu, o którym mowa w ust. 6, w stosunku
do posiadacza odpadów, który nie ustanowił zabezpieczenia roszczeń, o którym mowa
w art. 48a ust. 1, właściwy organ, w drodze decyzji, nakłada na posiadacza odpadów
obowiązek zwrotu kosztów, o których mowa w ust. 6, oraz określa wysokość tych
kosztów oraz sposób i termin ich uiszczenia.
10. Roszczenie o zwrot:
1) kosztów, o których mowa w ust. 6,
2) różnicy, o której mowa w ust. 8
– przedawnia się po upływie 10 lat od dnia, w którym decyzja, o której mowa
odpowiednio w ust. 8 albo 9, stała się ostateczna.
11. Do należności z tytułu obowiązku zwrotu kosztów poniesionych przez
właściwy organ, w ramach realizacji działań polegających na usunięciu odpadów
i gospodarowaniu nimi, stosuje się odpowiednio przepisy działu III ustawy z dnia
29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540, 1598, 2076,
2105, 2262 i 2328), z tym że uprawnienia organów podatkowych przysługują
właściwemu organowi.
12. Przepisów ust. 1–11 nie stosuje się, w przypadku gdy:
1) odpady są składowane:
a) na eksploatowanym lub zamkniętym składowisku odpadów,
2022-04-07
©Kancelaria Sejmu
s. 38/255
b) w miejscu, w którym przed dniem 1 października 2001 r. były składowane
odpady;
2) odpady są przemieszczane na podstawie przepisów o międzynarodowym
przemieszczaniu odpadów;
3) zastosowanie ma art. 16 pkt 2 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu
szkodom w środowisku i ich naprawie.
Rozdział 9
Przekazywanie odpadów i przenoszenie odpowiedzialności za gospodarowanie
odpadami
Art. 27. 1. Wytwórca odpadów jest obowiązany do gospodarowania
wytworzonymi przez siebie odpadami.
2. Wytwórca odpadów lub inny posiadacz odpadów może zlecić wykonanie
obowiązku gospodarowania odpadami wyłącznie podmiotom, które posiadają:
1) zezwolenie na zbieranie odpadów lub zezwolenie na przetwarzanie odpadów, lub
2) koncesję na podziemne składowanie odpadów, pozwolenie zintegrowane,
decyzję zatwierdzającą program gospodarowania odpadami wydobywczymi,
zezwolenie na prowadzenie obiektu unieszkodliwiania odpadów wydobywczych
lub wpis do rejestru działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów
komunalnych od właścicieli nieruchomości – na podstawie odrębnych
przepisów, lub
3) wpis do rejestru w zakresie, o którym mowa w art. 50 ust. 1 pkt 5
– chyba że działalność taka nie wymaga uzyskania decyzji lub wpisu do rejestru.
3. Jeżeli wytwórca odpadów lub inny posiadacz odpadów przekazuje odpady
następnemu posiadaczowi odpadów, który posiada decyzję wymienioną w ust. 2 pkt 1
lub 2 albo posiada wpis do rejestru w zakresie, o którym mowa w art. 50
ust. 1 pkt 5 lit. a, odpowiedzialność za gospodarowanie odpadami, z chwilą ich
przekazania, przechodzi na tego następnego posiadacza odpadów.
3a. Jeżeli po przekazaniu odpadów przez wytwórcę odpadów następnemu
posiadaczowi odpadów nie jest możliwe ustalenie wytwórcy odpadów, za
zagospodarowanie odpadów odpowiada aktualny lub poprzedni posiadacz odpadów.
3b.